To mały pies posiadający dużą ilość sierści. Psy ważą około 6 kg, natomiast suki z reguły o 1 kg mniej. Tolerowana jest wielkość od 21 do 29 cm. Sylwetka Hawańczyka wpisuje się w prostokąt. Głowa jest osadzona na szyi o średniej długości. Czaszka jest płaska i szeroka, natomiast kufa pozostaje spiczasta. Ma duże, ciemne oczy. Cechą rozpoznawczą tej rasy jest bujna i długa sierść, której długość może dochodzić aż do 18 cm. Niejednokrotnie włos faluje się na końcach. Najczęściej umaszczenie przybiera odcienie jasnego i ciemnego beżu lub havana, czyli koloru brązowo rudych cygar.

Hawańczyk to pies żwawy i aktywny, który idealnie czuje się w towarzystwie człowieka. Jednak pozory mylą, ponieważ mimo swoich miniaturowych rozmiarów ma duży temperament i silny charakter. Psy tej rasy są inteligentne, łatwo i szybko uczą się nowych rzeczy. Jest to pies o delikatnej konstrukcji psychicznej, dlatego w jego obecności należy unikać krzyku oraz innych form karcenia.

Hawańczyk to idealny pies dla osób szukających typowego psa do towarzystwa. Jednak nie jest to rasa dla każdego. Jego właściciel powinien być aktywny i pałać miłością do sportu. Hawańczyki lubią ruch i chętnie poznają nowe aktywności fizyczne. Hawańczyk szybko się uczy, jednak w procesie wychowawczym ważna jest odpowiednia motywacja. Hawańczyk niewątpliwie zalicza się do ras wymagających czasochłonnej pielęgnacji.

Rasę przed wyginięciem uchroniła Catalina Rasa-kobieta słynąca z oszałamiającej urody (wygrała kilka konkursów piękności), ale również silnej osobowości. Jej ogromną pasją była hodowla rasy, dzięki czemu wzorzec przetrwał nawet w trakcie trudnego okresu dla Kuby.