Średniej wielkości pies o smukłej, wydłużonej sylwetce. Mocno umięśniony o wyjątkowo muskularnych i długich udach. Psy osiągają wysokość od 60 do 65 cm. Dolna granica dla samca to maksymalna wysokość osiągana przez suki. Waga owczarków niemieckich waha się w granicach od 30 do 50 kg. Głowa jest proporcjonalna i równomiernie zwęża się w kierunku nosa. Szata jest gęsta i szorstka. Maść może być jednolicie czarna lub szara. Może być również brunatna, szara, płowa, ruda czy złota.

Owczarek niemiecki ma liczne umiejętności idące w parze z wieloma pozytywnymi cechami charakteru takimi jak: posłuszeństwo, inteligencja, delikatność i troskliwość. To prawdziwy przyjaciel człowieka i rasa godna zaufania. To ceniony na całym świecie wszechstronny pies pracujący. Doskonale sprawdza się w służbach pracowniczych, policji, a także, jako przewodnik osób niewidomych. Jego nadrzędnym celem jest oddanie i wierność człowiekowi.

Owczarki już od początku powstania rasy miała cechować odporność i wytrzymałość. Psy są szczególnie odporne na trudne i zmienne warunki klimatyczne. Cieszą się dobrym stanem zdrowia, co nie oznacza, że nie są narażone na różnego rodzaju przypadłości. Owczarkom niemieckim najczęściej dokucza dysplazja stawów biodrowych, z którą boryka się większość dużych ras. Dieta owczarka powinna być odpowiednio zbilansowana, dotyczy to przede wszystkim psów pracujących. Ze względu na wspomniane wysokie ryzyko dysplazji, zalecane jest również podawanie specjalnych suplementów diety wspomagających stawy. Sierść psa nie wymaga ponadprzeciętnej pielęgnacji. Owczarki należy szczotkować raz na jakiś czas. Intensywność czesań należy zwiększyć w okresie linienia, które występuje dwa razy w roku.

Rasa ze względu na swoje germańskie pochodzenie towarzyszyła niemieckim wojskom w trakcie II wojny światowej. Wielbicielem rasy był Heinrich Himmler. Psy wykorzystywano wtedy do służby dla oddziałów SS. Ich głównym zadaniem było pilnowanie więźniów w obozach koncentracyjnych.